Hazine ve Maliye Bakanı Sayın Nureddin Nebati’nin bazı ekonomist ve akademisyenlerle yaptığı toplantıda ‘vergi müfettişlerinin sahaya ineceğini’ söylemesinin ardından Bakanlık yetkilileri harekete geçti.
Türkiye Genelinde stok ve fiyat denetimleri başladı. Vergi müfettişleri sahaya inerek fiili – kaydi envanter denetimi yapmaya başladılar.
Bu denetimlerin 2022 yılının Haziran ayı sonuna kadar devam edeceği konuşuluyor.
Mükelleflerden edinilen bilgilere göre Vergi Müfettişi Kurulu’na bağlı vergi müfettişleri tarafından mükelleflerin iş yerlerinde fiili envanter çalışmaları yapılmaya başlandı.
STOK DENETİMİ NEDEN ÖNEMLİ?
Şirketlerde ürün çeşitleri arttıkça envanter önem kazanmaktadır. Şirketlerde ayrı bir envanter yönetimi gerekmektedir. Stok Denetimi ile yönetim süreçleri, karlılık düzeyleri incelenir. Fiili Stok sayımları ile işletmenin mevut envanterinde yer alan ürünler ile muhasebe sisteminde yer alan stok kalemleri kontrol edilmektedir. Kayıp kapak veya usulsüzlük var ise bunların tespiti yapılmaktadır. Fiili envanter ile kaydi envanterlerin karşılaştırılması işletmelerin kayıp kaçaklarının tespiti açısından önem arz etmektedir. Stok farkları ile ilgili risklerin tespit edilmesi ve değerlendirilmesi her işletme açısından önemlidir.
Ayrıca İşletmeler Optimum stok düzeylerini ve ihtiyaç stok düzeyini belirlemede de etkin olabilmeleri için sürekli envanter yapmaktadırlar. İşletmelerde stokların maliyetlerinin düşürülmesi ve kar planlaması açısından da çok değerlidir. Stok tutarsızlıkları mutlaka araştırılmalıdır. Stok denetimlerinde Stok Tedarik zincirleri, depolama şartları, stok hareketleri ve süreçleri incelemeden geçirilmesi gereklidir.
VERGİ MÜFETTİŞİ STOK DENETİMLERİNDE NELER SORUYOR
1-Şirketinizin başka şube, satış yeri, depo, ardiyesi, ambar, atölye gibi işyerleri varmıdır?
2-Şirketinizin bu gün itibari ile ticari hammadde, mamul stok sayımlarına ait depolama yerleri dışında kendilerine ait veya kiralama vb. yollarla bir depolama alanları ile üçüncü kişilerde stok bulunup, bulunmadığı,
3-Şirketinize bugün itibari ile stok envanteri sırasında satışı yapılan ancak muhasebe kayıtlarına dahil olup, henüz sevkiyatı yapılmamış stoklarınız veya stoklarda yer almamasına rağmen belgesi düzenlenmiş ve bu nedenle muhasebeye yansımamış stok kalemleri var mıdır?
4-Şirketinizin bu gün itibari ile ticari mal, hammadde, ve mamul stokların fiili tespiti sırasında başka kişi veya şirketlere ait olup çeşitli nedenlerle (emanet, rehin, konsinye veya fason işlenmek üzere) işyerinizde başkasına ait her hangi bir stok kalemi bulunmaktamıdır?
5-Şirketinizde bugün itibari ile ticari mal, hammadde ve mamul stoklarının fiili tespiti sırasında şirketinize veya şahsınıza ait olup emanet, konsinye, rehin veya işlenmek üzere başka kişi veya kurumlara gönderilen ticari mal, hammadde ve mamul stok kalemleri varmıdır?
6- Şirketinizin bu gün itibari ile ticari mal, hammadde ve mamul tespiti sırasında, satın alınarak dönem kayıtlarına yansıtılmış olduğu halde henüz fiilen işletmeye girmeyen ve stoklarda yer almayan veya stoklarda yer almasına rağmen belgesi alınmamış ve bu nedenlerle kayıtlara yansımamış stok kalemi varmıdır?
7- Şirketinizin bugün itibari ile 2021 yılından devreden ve/veya 2022 yılında alınan ve/veya satılan ticari mallardan ve/veya mamullerden iade edilenlerin olup olmadığı, şayet varsa iade alınan bu malların ne şekilde iade alındığı ve/veya iade edildiği, ne şekilde gösterildiği sorulmaaktadır. İade edildiği halde stoklara girmeyen mamul, ticari mal olup olmadığı, bunların stoklara nasıl ve ne şekilde girdiği ve gösterildiği sorulmaktadır?
8-Şirketinizin 2022 hesap döneminde ve/veya bugün itibari ile yangın, depren, su basması gibi afetler yüzünden veya bozulma, çürüme gibi sebeplerle değerini kaybeden, yok eden veyahut hırsızlık nedeniyle eksilen emtianız varmıdır?
9-Şirketinizin 2022 hesap döneminde ve/veya bugün itibari ile defter kayıtlarda veya yapılan kaydi envanter çalışmasında belirtilen ancak farklı nitelendirilen bir emtianın bulunup bulunmadığı sorulmaktadır.
VERGİ MÜFETTİŞİ FİİLİ ENVANTER ÇALIŞMALARINDA NELERİ TESPİT ETMEKTEDİRLER
1-Mükellefin adresinde şirket yetkilisi ile birlikte aşağıdaki mallar sayılmak, ölçülmek ve tartılmak suretiyle fiili envanteri yapılmış olup, mevcut ticari mal, hammadde ve mamul stok kalemleri ürün cinsi, markası, ve miktarı itibari ile aşağıdaki gibidir;
2-Mükellef Kurumun 20.02.2022 tarihi itibari ile ibraz ettiği ticari mal, mamul ve hammadde satış faturası ve sevk irsaliyelerinin en son kullanılan nüshaları ektedir.
3- Mükellef Kurumun 20.02.2022 tarihi itibari ile ibraz ettiği ticari mal, mamul ve hammadde alış faturası ve sevk irsaliyelerinin en son kullanılan nüshaları ektedir.
4-Mükellef Kurum yetkilisinin katılımıyla fiili envanter yapılacak (tesis, üretim yeri, depolar vb.) yerler bizzat gezilerek incelenmiş, gidilen adreste fiili envantere konu ürünlerin muhafaza edildiği yerler mükellef kurum yetkilisinin de katılımıyla tespit edilmiştir.
5-Şirket Merkezinde bulunan ve fiili envanter yapılmış olup, aşağıdaki ürünlerin mükellef kurum yetkilisinden kaydi ürün stoklarına ilişkin bilgiler istenmiş olup, firma yetkilisi tarafından istenilen bilgiler verilmiştir. Buna göre Kaydi Envanter bilgileri aşağıdaki gibidir;
6-Şirket yetkilisi tarafından 31.12.2021 dönem sonu stok listesi ve 18.02.2022 tarihli dönem sonu listesi tutanak ekinde alınmıştır.
7-Şirket adresinde bulunan ve fiili envanter çalışması yapılan tüm ürünlerin mükellef kurum yetkilisinden stoklarda bulunan ürünlerin satış fiyatına ilişkin bilgiler istenmiş olup, firma yetkilince istenen bilgiler verilmiş olup, bilgiler aşağıdaki gibidir;
8-Mükellef yetkilisine iş bu tutanakta yer alan hususlarla ilgili eklemek istediğiniz veya itiraz ettiğiniz her hangi bir husus bulunup bulunmadığı sorulmuştur.
SONUÇ :
Finansal tablo hazırlarken her dönem ve her ülkede hata ve hile olabilmektedir. Şirket çalışanlarının, Şirket Yöneticilerinin stoklarla ilgili hem işlem bazında, hem de genel stok seviyesi ve fiyatlar bazında makyajlama yapabileceği gerçeğini hiçbir zaman unutmamalıyız.
Ülkelerin ekonomilerinin reel büyüyebilmesi için ve sağlıklı bir Finansal Tabloların oluşması için mutlaka işletmelerin devlet otoritesi tarafından ve bağımsız denetim kuruluşları tarafından sıklıkla denetlenmesi gerekmektedir.
Kamunun Vergi Müfettişi ve Şirketlerin diğer Özel denetimlerinde mutlaka Kamu personeli denetçiler yanında Mali Müşavirlik ve Yeminli Müşavirlik yapan meslek camiamıza görev ve sorumluluk verilmesi gerekmektedir. Böylelikle hem kamu tasarrufu sağlanmış olacak, hem de piyasa tecrübesi denetimlere yansımış olacaktır.
Camiamız her zaman kendine verilen görevleri en iyi şekilde yerine getirmeye çalışmış olup, meslektaşlarımıza gerekli yetki, ilgi ve güvenin verilmesi halinde piyasanın düzeleceğine olan inancımız tamdır.
Bizim dileğimiz; dünyada ve ülkemizde kayıt dışı ekonominin en aza indiği, kayıt dışı istihdamın olmadığı, dürüst işletmelerin ödüllendirildiği, dürüst olmayan işletmelerin cezalandırıldığı bir sistemin en kısa sürede kurulması yönündedir.
Ahmet GÜNDÜZ – YMM