Yeni Torba Kanunda Neler Var?
26/03/2020 tarihli mükerrer Resmi Gazete’de yayınlanan 7226 sayılı Torba Kanun ile birçok kanunda değişiklik yapıldı.
Yapılan değişikliklerin bir kısmı da çalışma hayatı ile ilgili.
Peki 7226 sayılı Kanun’da yapılan bu değişikler neler?
Kısa Çalışma Ödeneği Kolaylaştı
4447 sayılı Kanun’da düzenlenen ve son günlerde en çok konuşulan konulardan olan kısa çalışma ödeneğinin alınması için bazı şartlar bulunuyor. Bunlardan bir tanesi de işçinin kısa çalışma ödeneğine hak kazanabilmesi için, hizmet akdinin feshi hariç işsizlik sigortası hak etme koşullarını yerine getirmesi koşuludur. Dolayısıyla kısa çalışma ödeneği alınması için hizmet akdinin sona ermesinden önceki son 120 gün hizmet akdine tabi olarak çalışılması ve son üç yıl içinde en az 600 gün sigortalı olarak çalışıp işsizlik sigortası primi ödenmiş olması gerekmektedir.
7226 sayılı Torba Kanun ile 30/6/2020 tarihine kadar geçerli olmak üzere, yeni koronavirüs (Covid-19) kaynaklı zorlayıcı sebep gerekçesiyle yapılan kısa çalışma başvuruları için, yukarıda bahsettiğimiz süre koşullarına ilişkin hüküm, kısa çalışma başlama tarihinden önceki son 60 gün hizmet akdine tabi olanlardan son üç yıl içinde 450 gün sigortalı olarak çalışıp işsizlik sigortası primi ödenmiş olması şeklinde uygulanacaktır.. Bu koşulu taşımayanlar, kısa çalışma süresini geçmemek üzere son işsizlik ödeneği hak sahipliğinden kalan süre kadar kısa çalışma ödeneğinden yararlanmaya devam edebilecektir.
Getirilen bu düzenlemeden faydalanabilmek için önemli bir şart daha bulunuyor. Buna göre, işyerinde kısa çalışma uygulanan dönemde 4857 sayılı Kanunun 25 inci maddesinin birinci fıkrasının (II) numaralı bendinde yer alan haklı sebepler hariç olmak kaydıyla işveren tarafından işçi çıkarılmaması gerekiyor.
Ayrıca Kanun’da, bu dönemde yapılacak kısa çalışma başvurularının başvuru tarihinden itibaren 60 gün içinde sonuçlandırılacağı da belirtilmiş.
Yukarıda belirttiğimiz düzenlemeler 29/02/2020 tarihinden itibaren uygulanmak üzere yürürlüğe girdi.
Telafi Çalışmasında Süre Uzatıldı
Son günlerdeki koronavirüs salgını nedeniyle birçok işyeri kapandı ve faaliyetler durdu. Bu durum da çalışılmayan süreler için ileride telafi çalışması yapılıp yapılamayacağını gündeme getirdi. Ülkemizde İş Kanunu’na göre; zorunlu nedenlerle işin durması hallerinde işyerinde normal çalışma sürelerinin önemli ölçüde altında çalışılması veya tamamen tatil edilmesi ya da işçinin talebi ile kendisine izin verilmesi hallerinde çalışılmayan dönemler için telafi çalışması yaptırılabilmektedir. Bu düzenlemeye göre telafi çalışması iki ay içinde yapılabilmekteyken yapılan değişiklik ile bu süre dört aya çıkartıldı. Ayrıca Cumhurbaşkanına bu süreyi iki katına kadar artırma yetkisi verildi.
Asgari Ücret Desteği 2020’de de Uygulanacak
Geçtiğimiz yıllarda uygulanan asgari ücret desteğinin 2020 yılında da uygulanıp uygulanmayacağı merak konusuydu. 7226 sayılı Kanun ile asgari ücret desteğinin bu yıl da uygulanması yönünde düzenleme yapıldı.
Buna göre, 2019 yılının aynı ayına ilişkin prim belgesinde prime esas günlük kazancı 128 TL ve altında bildirilen sigortalıların toplam prim ödeme gün sayısını geçmemek üzere, 2020 yılında cari aya ilişkin verilen prim belgesinde bildirilen sigortalılara ilişkin toplam prim ödeme gün sayısının, 2020 yılı Ocak ila Aralık ayları/dönemi için günlük 2,50 TL ile çarpımı sonucu bulunacak tutar, bu işverenlerin ödeyecekleri sigorta primlerinden mahsup edilecek ve bu tutar İşsizlik Sigortası Fonundan karşılanacak.
Aynı şekilde, 2020 yılı içinde ilk defa 5510 sayılı Kanun kapsamına alınan işyerlerinden bildirilen sigortalılara ilişkin toplam prim ödeme gün sayısının, 2020 yılı Ocak ila Aralık ayları/dönemi için günlük 2,50 TL ile çarpımı sonucu bulunacak tutar, bu işverenlerin ödeyecekleri sigorta primlerinden mahsup edilecek ve bu tutar İşsizlik Sigortası Fonundan karşılanacak.
Esnaf Ahilik Sandığı Ertelendi.
Ülkemizde işsizlik sigortası fonuna benzer şekilde işsizlik riski ile karşı karşıya kalabilecek işverenler için bir fon kurulması uzun zamandır tartışılmakta iken 08/03/2017 tarih ve 30001 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 6824 sayılı Kanun ile “esnaf ahilik sandığı” adıyla bir fonun kurulması ve uygulamanın da 01/01/2018 tarihinde yürürlüğe girmesi öngörülmüştü. Söz konusu uygulama 4447 sayılı Kanun’a Ek-6 ncı maddenin eklenmesi suretiyle düzenlenmişti. Ancak 05/12/2017 tarih ve 30261 sayılı 7061 sayılı Kanun ile uygulama 2020 yılına ötelenmişti. Böylece 2020 yılı ile birlikte “esnaf ahilik sandığı” yürürlüğe girmişti ve kapsama giren esnaf ve işverenler prime esas günlük kazançlarından, %2 sigortalı ve %1 Devlet payı olarak prim ödemeye başlamışlardı.
Ancak 7226 sayılı Kanun ile Esnaf Ahilik Sandığı uygulaması 1/1/2021 tarihine ertelendi.
GSS Primi Tamamlama Süresi 8 Gün Oldu
Torba Kanun ile GSS primleri ile ilgili önemli bir düzenleme yapıldı. Buna göre, 4/a kapsamında sigortalı olmakla birlikte, 4857 sayılı Kanunun 13 üncü ve 14 üncü maddelerine göre kısmi süreli veya çağrı üzerine çalışanlar ile ay içerisinde günün bazı saatlerinde çalışıp, çalıştığı saat karşılığında ücret alanlardan ay içerisinde yirmi gün ve daha az çalışanlar için eksik günlerine ait genel sağlık sigortası primlerinin otuz güne tamamlanması zorunlu iken yirmi günlük süre sekiz gün olarak değiştirildi. Böylece sekiz gün ve daha az çalışanlar için eksik günlerine ait genel sağlık sigortası primlerinin otuz güne tamamlanması zorunlu oldu.
En Düşük Gelir ve Aylık 1500 TL
Torba Kanun ile getirilen önemli bir düzenleme ise malullük ve yaşlılık sigortasından ödenen aylıklar ve aylıklar ile birlikte her ay itibarıyla yapılan ödemeler toplamının dosya bazında 1000 TL’den 1.500 TL’ye çıkartılması oldu.
Sendika Fonunda Oran Artırıldı
6356 sayılı Kanuna göre, işveren sendikaları, belirli koşullarla dayanışma ve yardım fonu oluşturabilmekte. Torba kanunla yapılan değişiklik ile işveren sendikalarının tüzüklerinde hüküm bulunmak ve şartları genel kurul kararıyla belirlenmek kaydıyla, işçilerin sigorta primlerinin işveren payının ödemelerinde kullanılmak ve nakit mevcudunun yüzde otuz beşini aşmamak üzere karşılıksız yardıma dayalı dayanışma ve yardım fonu oluşturabilecek. Değişiklikten önce bu oran yüzde yirmi beş idi.
Mesleki Yeterlilik Sınav Bedelinde Süre Uzatıldı
Tehlikeli ve çok tehlikeli işlerden olup, Bakanlıkça çıkarılacak tebliğlerde belirtilen mesleklerde, Meslekî Yeterlilik Kurumu Kanunu kapsamında yetkilendirilmiş sınav ve belgelendirme kuruluşlarının gerçekleştireceği sınavlarda başarılı olan kişilerin belge masrafı ile sınav ücreti İşsizlik Sigortası Fonundan karşılanıyordu ve bu uygulama 31/12/2019’da sona ermişti. Torba Kanun ile yapılan değişiklikle, söz konusu süre 31/12/2021 tarihine kadar uzatıldı.
Engelli personelin idari izinleri uzadı mı?
