Asgari Ücretlinin Kısa Çalışma Ödeneği
Koronavirüs salgını nedeniyle işyerleri kapanan ya da zorunluluk nedeniyle faaliyetlerini tamamen veya kısmen durduran işyerlerinin başvurusu üzerine işlemleri sonuçlanan ve kısa çalışma ödeneğinden yararlanmaya hak kazanan çalışanların nisan ayına ilişkin kısa çalışma ödenekleri 5 Mayıs’ta ödenmeye başlandı.
Nisan ayına ilişkin “15 günlük kısa çalışma ödeneği” olarak hesabına “790 lira” yatan asgari ücretli okurum, “Tamamen kapanan işyerlerinde çalışanlara yapılacak en düşük kısa çalışma ödeneğinin 1.752 lira olacağı söylenmişti, 15 gün için 790 lira ödendiğine göre 30 günlük kısa çalışma ödeneği alıyor olsaydım 1.580 lira alacaktım, 172 liralık fark nereden kaynaklanıyor?” diye sormuş.
★★★
Okur haklı, aylık en düşük kısa çalışma ödeneğinin net 1.752 lira olacağı yazıldı ve söylendi. Oysa doğru rakam 1.580 liraydı.
Neden mi?
1.752 lira, bugün geçerli olan asgari ücret esas alınarak hesaplanan tutar.
Oysa günlük kısa çalışma ödeneği; çalışanın son 12 aylık prime esas kazançlarına göre hesaplanan günlük ortalama brüt kazancının yüzde 60’ı olup, hesaplanan kısa çalışma ödeneği miktarı, aylık asgari ücretin brüt tutarının 1,5 katını geçemiyor.
Buna göre, Nisan ayından başlayacak kısa çalışmalar için ödenecek kısa çalışma ödeneklerinin hesabında, 2020 yılının ocak-mart ayları ile 2019 yılının nisan-aralık aylarına ait prime esas kazançların dikkate alınması gerekiyor.
★★★
Asgari ücretli çalışan için de mevcut asgari ücretin değil, 2020 yılının ocak-mart ayları için 2020 yılı asgari ücreti ile 2019 yılının nisan-aralık ayları için 2019 yılı asgari ücretinin esas alınması gerekiyor.
Buna göre, asgari ücretlinin 12 aylık prime esas kazancı [(2.558,40×9) + (2.943×3)]= 31.854 lira, ortalama günlük brüt kazancı 88 lira, aylık brüt kazancı ise 2.654 lira olur.
Kısa çalışma ödeneği de brüt kazancın yüzde 60’ı olduğuna göre; günlük 53 lira, aylık 1.593 lira olur.
Binde 7,59 damga vergisi kesintisi yapıldığından, hesaba yatacak net kısa çalışma ödeneği günlük 52,60 lira, aylık 1.580 lira oluyor.
Okurun durumuna dönersek, son 12 aylık prime esas kazançları asgari ücret olduğundan, 15 günlük kısa çalışma ödeneği tutarı 790 lira oluyor. 30 günlük kısa çalışma ödeneği alıyor olsaydı, aylık olarak alacağı net kısa çalışma ödeneği tutarı 1.580 lira olacaktı.
★★★
Kısa çalışma ödeneğinin üst sınırının hesabında ise cari dönemde geçerli olan brüt asgari ücret tutarı esas alınacak olup, üst sınır; (2.943×1,5)= 4.414 lira brüt olacak.
Bu da ortalama 7.357 lira brüt kazanca karşılık gelmekte olup, son 12 aylık prime esas kazanç ortalaması 7.357 lira ve üzerinde olanlar brüt 4.414 lira, net olarak da 4.381 lira kısa çalışma ödeneği alabilecekler.
Sezgin Özcan / Sözcü Gazetesi
Net Aktif Vergisi Nedir?
